ZALETY GŁOŚNEGO CZYTANIA DZIECKU
„Czytaj dzieku 20 minut dziennie. CODZIENNIE!”

Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest czynnością prawdziwie magiczną, zaspokaja wszystkie potrzeby emocjonalne dziecka, znakomicie wspiera jego rozwój psychiczny, intelektualny i społeczny, jest jedną z najskuteczniejszych strategii wychowawczych, a przy tym przynosi dziecku ogromną radość i pozostawia cudowne wspomnienia.

Głośne czytanie to czynność łatwa, przyjemna i inspirująca, nie wymagająca od dorosłych szczególnego przygotowania. I bezpłatna, gdy korzystamy z biblioteki!

Korzyści z głośnego czytania dla zdrowia emocjonalnego dziecka:
- Dziecko, któremu codziennie czytamy, czuje się ważne i kochane.
- Buduje to jego mocne poczucie własnej wartości – wewnętrzną siłę i wiarę w siebie, które wpłyną na jakość jego życia.
- Codzienne głośne czytanie buduje mocną więź między rodzicem i dzieckiem. Więź z najbliższą osobą jest jedną z najważniejszych potrzeb rozwojowych dziecka - warunkiem, by mogło wyrosnąć na zdrowego emocjonalnie i dojrzałego człowieka. Brak więzi z rodzicami w dzieciństwie może spowodować ogromne życiowe problemy, natomiast mocna i zdrowa więź z nimi daje na całe życie silny fundament oraz ochronę przed złymi wpływami, na które dziecko się uodporni, czując miłość akceptację oraz czerpiąc z bogatych zasobów własnego intelektu i wiedzy, zdobytych dzięki czytaniu.

Korzyści językowe i umysłowe:
- Niezaprzeczalną zaletą głośnego czytania dziecku jest mimowolna nauka języka. Używanie bogatego i pięknego słownictwa, umiejętność prowadzenia ciekawej konwersacji, łatwość publicznego wypowiadania się w sposób jasny, logiczny i obrazowy to atuty niezbędne w życiu społecznym.

Powyższy tekst został opracowany na podstawie książki Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej "Wychowanie przez czytanie".

Szwedzka Akademia Literatury Dziecięcej (Swedish Academy for Children’s Books), która jest stowarzyszeniem mającym na celu promocję dobrej literatury dziecięcej i młodzieżowej, opublikowała listę 17 zalet książek dla dzieci.
1. Książki są źródłem rozrywki, radości, ekscytacji. Mogą wywołać w nas śmiech lub płacz, mogą sprawić, że poczujemy się komfortowo lub pokażą nam nowe możliwości.
2. Książki rozwijają myślenie, pomagają kształtować język i słownictwo.
3. Książki pobudzają wyobraźnię i stymulują do sięgania po obrazy z wyobraźni.
4. Książki mogą obudzić nowe zainteresowania lub sprowokować do myślenia o nowych rzeczach.
5. Książki rozwijają intelekt. Dostarczają koncepcji, nowych pomysłów, poszerzają świadomość i światopogląd.
6. Książki dostarczają wiedzę o innych krajach, sposobach życia, o naturze, technice, historii i wszystkim na świecie, o czym chcielibyśmy wiedzieć więcej.
7. Książki rozwijają zdolność odczuwania empatii. Pozwalają postawić się w sytuacji innych ludzi i zrozumienia ich emocji.
8. Książki skłaniają do refleksji nad tym, co dobre, złe, właściwe lub nie.
9. Książki objaśniają rzeczywistość i pomagają zrozumieć jak funkcjonuje świat.
10. Książki pokazują, że nie zawsze jest tylko jedna odpowiedź, a na większość spraw można spojrzeć z różnych perspektyw.
11. Książki pomagają nam zrozumieć samych siebie. Wzmacniają pewność siebie, pozwalając zrozumieć, że inni ludzie myślą i czują podobnie jak my.
12. Książki pozwalają rozumieć, że ludzie się różnią. Czytanie książek napisanych przez autorów żyjących w innych czasach czy kulturach zwiększa tolerancję i pomaga pozbawić uprzedzeń.
13. Książki mogą być towarzyszami w chwilach samotności. Można je nosić ze sobą, można je wszędzie czytać, wypożyczyć za darmo z bibliotek.
14. Książki są częścią dziedzictwa kulturowego. Dostarczają podobnych doświadczeń, dają wspólne punkty odniesienia.
15. Dobra książka dla dzieci czytana na głos może bawić zarówno dorosłych, jak i najmłodszych. Staje się łącznikiem między pokoleniami.
16. Książki dla dzieci zapewniają pracę wielu ludziom: autorom, ilustratorom, redaktorom, drukarzom, grafikom, projektantom, recenzentom, fotografom, bibliotekarzom, księgarzom, wydawcom i innym. Książki wzbogacają kulturę danego kraju, sławią ją poza jego granicami.
17. Książki dla dzieci to zwykle pierwsze spotkanie z literaturą.

Kryteria wyboru książek do głośnego czytania dzieciom
Czy ważne jest, co czytamy dzieciom? Tak, gdyż przy pomocy książek „wyposażamy” ich umysły i serca – wpływamy na ich język i wiedzę, postrzeganie świata, rozwój zainteresowań, postawy i system wartości. Od nas - rodziców i nauczycieli - zależy, czy znajdą się tam śmieci, czy stworzymy piękne, bogate, harmonijne i ponadczasowe „wnętrze”. Pomocne może się okazać pytanie, czy książka spełnia kryteria wyboru dobrych książek do czytania dzieciom. 

Kryteria, jakimi kieruje się Fundacja przy polecaniu książek do głośnego czytania dzieciom, służą z jednej strony podnoszeniu ogólnego poziomu kultury i wiedzy, z drugiej zaś ochronie i wspieraniu zdrowia emocjonalnego dziecka*.

Proponujemy, by do głośnego czytania dzieciom wybierać książki:

• skierowane do dziecka i ciekawe dla niego
• sensowne - o czymś istotnym dla dziecka, objaśniające mu świat, rozwijająca ważną cechę bądź umiejętność np. empatię, takt, poczucie humoru
• napisane lub tłumaczone poprawną i ładną polszczyzną
• dostosowane do wieku i wrażliwości dziecka, nie wzbudzające lęków i niepokoju
• uczące myślenia oraz radzenia sobie z trudnymi uczuciami i sytuacjami
• przynoszące wiedzę i/lub rozrywkę na wysokim poziomie
• niosące pozytywny przekaz moralny, promujące wzorce właściwych postaw i zachowań, niosące przesłanie szacunku wobec dziecka, innych ludzi, zwierząt, przyrody, kraju, dobrych tradycji, uznanych norm społecznych, sprawiedliwego prawa
• rozwijające wrażliwość estetyczną
• kształtujące postawę optymizmu i wiary w siebie oraz pozytywne nastawienie do świata
• unikające stereotypów związanych z płcią, rasą, narodowością, kulturą etc., nawet jeśli podane są w „niewinnej” lub humorystycznej formie
• unikające antywzorców np. przykładów, że zachowania naganne wiodą do sukcesu 

Dzieci potrzebują jasnego przekazu moralnego, co jest dobre, a co złe. Jeśli lektura pozostawia tu wątpliwości, zawsze warto z nimi rozmawiać o właściwych postawach i wyborach - takich, które nie ranią innych i służą dobru ogólnemu.
Przede wszystkim zwróćmy uwagę, czy książka dostosowana jest do wieku, stopnia dojrzałości emocjonalnej i wrażliwości dziecka. Nie wzbudzajmy w dzieciach strachu i napięć. Rozrywka nie jest warta trwających czasem latami lęków i fobii. Jednocześnie jednak pamiętajmy, że gdy czytamy dziecku i odpowiadamy na jego pytania, może zrozumieć ono teksty „dojrzalsze”, przeznaczone dla dzieci starszych nawet o dwa, trzy lata.
I jeszcze jedno – tak jak sprawdzamy smak i temperaturę potraw, które serwujemy dzieciom, zapoznawajmy się z książką przed przeczytaniem jej dziecku. Rekomendacje Fundacji mogą czasem odbiegać od Państwa gustu, czy wyobrażenia o tym, co jest dla Państwa dziecka właściwe. Czujmy się osobiście odpowiedzialni za to, co czytamy naszym dzieciom.
* Zdrowie emocjonalne to wg. Daniela Golemana, autora „Inteligencji emocjonalnej”, dobre samopoczucie psychiczne i moralne, umiejętność racjonalnego myślenia oraz zdolność nawiązywania dobrych i trwałych związków z ludźmi.
Kryteria wyboru książek do głośnego czytania dzieciom zostały opracowane przez Fundację „ABCXXI - Cała Polska czyta dzieciom”, inicjatora kampanii "Cała Polska czyta dzieciom".